Lencioni – samenwerking is niet hetzelfde als teamwork
Auteur Patrick Lencioni heeft teams binnen organisaties behoorlijk in beroering gebracht. Zijn bestseller ‘De vijf frustraties van teamwork’ geeft namelijk haarfijn en messcherp aan waar het vaak misgaat met teamwork. Hij stelt dat veel te snel wordt gesproken van een team, waar het eigenlijk alleen maar om een groepje individuen gaat dat samen iets voor elkaar moet krijgen maar waarin de teamgeest ver te zoeken is. Hij vindt dat samenwerken veel meer dan een afspraak is; het is een proces waarin je bezig moet blijven om niet het collectieve doel uit het oog te verliezen. Dit artikel schetst hoe hij een effectief team ziet en welke gevaren er voor een team schuilen.
Samenwerken is volgens Lencioni ook offers brengen
Met elkaar samenwerken is volgens Lencioni iets heel anders dan in een team zitten. Bij een team heb je volledige afhankelijkheid naar de ander toe. En moet je bovendien vertrouwen hebben in de ander. Zulk vertrouwen verdien je door je open op te stellen en te begrijpen hoe een ander teamlid in elkaar steekt; welke normen en waarden hij of zij hanteert. Daarnaast moet je je durven uitspreken binnen een team. Dus niet tijdens de koffie naar deze en gene gaan klagen, maar tijdens een vergadering open en eerlijk je zegje doen. Ook is pas sprake van een team als teamleden offers willen brengen. Dus tijd, inspanning en doorzettingsvermogen geven aan de doelstellingen van het team. Gemakzucht moet zoveel mogelijk worden vermeden.
Een krachtig besluit ligt altijd op de schouders van alle teamleden
Lencioni vindt verder dat er in het bedrijfsleven vaak meer dan genoeg kennis aanwezig is. Het probleem waar een team voor staat is niet onvoldoende kennis , maar te weinig moed om de zaken aan te pakken. Ongemak is algemeen zeer en individuen zijn zelden bereid dingen op te geven of pijn te ervaren voor een collectief doel. Voor de bestsellerauteur kan die moed worden getest door voor conflicten te gaan. Bij hem is een conflict geen vermijdbaar iets, maar juist een gebeuren dat iedereen op scherp zet. En conflicten zijn snel gemaakt in teams omdat eenieder nu eenmaal weer andere perspectieven hanteert. De Amerikaanse organisatieadviseur denkt dat besluiten, als ze eenmaal door de conflicten heen zijn getrokken, veel krachtiger worden. Met daarom een veel grotere kans op uitvoering.
De frustraties die Lencioni binnen teams ziet
In zijn boek introduceert hij het model van een piramide. Dit model geeft een goed functionerend team weer vanuit vijf elkaar ondersteunende lagen. De basis-laag is vertrouwen en bouwt dan laag na laag in piramidevorm omhoog: van constructieve conflicten naar betrokkenheid en van verantwoordelijkheid naar resultaatgerichtheid. Vanuit dit model doemen vijf grote frustraties op die met teamwork te maken hebben:
- Gebrek aan vertrouwen
- Angst voor confrontatie
- Gebrek aan betrokkenheid
- Afschuiven van verantwoordelijkheid
- Te geringe aandacht voor resultaten
Elke frustratie is ingebed in één van de vijf lagen van de piramide.
Nooit om conflicten heen laveren
Volgens Lencioni is het zeker mogelijk effectieve teams aan doelstellingen te laten werken. Maar een goed team is volgens hem wel een team dat met ‘de billen bloot’ durft te gaan. Wanneer tijdens het werkproces er zich ongemakkelijke of confronterende punten aandienen, gaan veel teamleden uitwegen en afleidingen zoeken en zo het doel vervagen. Juist bij conflicten zou je zelf aan het werk moeten en niets af gaan schuiven op een ander.